Phải tính đến mỹ quan đô thị
Đến nay, đã có thể khẳng định xu hướng dịch chuyển một tỷ lệ ngày càng lớn hoạt động thương mại thực hiện qua các kênh truyền thống sang các hình thức thương mại điện tử là chuyện tất yếu. Người tiêu dùng giảm mua sắm ở phố chợ, tăng mua sắm qua các sàn thương mại điện tử. Tương tự như thế, nhà bán lẻ ngưng thuê các mặt bằng đắt tiền ở các con phố sang trọng chuyển sang hoạt động trên các ứng dụng bán hàng; nếu cần họ sẽ thuê mặt bằng tại các con phố nhỏ, thậm chí trong hẻm để tiết kiệm chi phí. Chính vì thế, có thể nói việc xuất hiện các mặt bằng bỏ trống ở nhiều vị trí đắc địa không chỉ là do khó khăn kinh tế nhất thời. Phải chấp nhận một hiện thực: sẽ có thêm nhiều con phố có cửa hàng bỏ trống, không có người thuê, cho dù tình hình kinh tế có khởi sắc trở lại. Nói cách khác, việc mua bán trên mạng càng sôi động, chúng ta sẽ phải chứng kiến phố xá tiêu điều hơn.
Cảnh quan đô thị hiện đã bị ảnh hưởng bởi tình hình “bỏ phố lên sàn” như thế. Đường phố nào cũng có nhiều cửa hàng đóng cửa, bên ngoài dán chi chít biển quảng cáo cho thuê mặt bằng, cửa cuốn bị sơn xịt các hình vẽ theo phong cách graffiti nhưng thường rất cẩu thả, xấu xí. Đáng ngạc nhiên là một mặt bằng chỉ cần bị bỏ hoang một thời gian ngắn là xuống cấp rất nhanh; màu sơn phai xỉn, hè phố nhếch nhác theo.
Thiết nghĩ đã đến lúc cần có biện pháp ngăn chặn sự xuống cấp như thế để bảo vệ tính mỹ quan của đô thị. Để hình ảnh các cửa hàng bỏ trống dán đầy quảng cáo cũng ảnh hưởng đến tâm lý chung của mọi người; ai cũng nghĩ ngay đến khó khăn kinh tế trong khi đây có thể là sự dịch chuyển như nói ở đầu bài.
Có thể khẳng định được ngay, lợi dụng mặt bằng bỏ trống, nhiều người đã ăn theo bằng cách dán quảng cáo cho thuê nhà dù họ không phải là chủ nhà địa điểm đang bỏ trống. Hàng chục mẩu quảng cáo kèm theo số điện thoại liên hệ, bao nhiêu mẩu là bấy nhiêu số điện thoại khác nhau. Có thể ban hành những quy định cấm dán quảng cáo ở cột điện, hộp đèn, nhà chờ xe buýt và mặt tiền nhà bỏ trống nếu không phải là chủ nhà. Sau đó dựa theo số điện thoại được phơi bày rất rõ, hãy phạt hành chính thật nặng người muốn dán quảng cáo kiểu đó, buộc họ phải cân nhắc giữa phí tổn và lợi ích.
Quan trọng hơn, chúng ta cần kêu gọi tinh thần trách nhiệm của cá nhân hay đơn vị có mặt bằng bỏ trống, chưa tìm ra người thuê. Họ phải biết để mặt bằng nhếch nhác các hình sơn xịt sẽ ảnh hưởng đến khách muốn thuê và để người khác quảng cáo trên mặt tiền nhà mình vừa làm xấu nhà mình vừa làm mất mỹ quan cả khu phố. Có thể sau một thời gian kêu gọi, sẽ phải tính đến các biện pháp mạnh hơn như có hình thức phạt người gây mất mỹ quan đô thị.
Đô thị nước ta đã trải qua nhiều đợt thay đổi do xu hướng thương mại. Có những lúc đường phố lớn nào cũng có cửa hàng kim khí điện máy sáng choang; một thời gian sau chúng chuyển vào các siêu thị chuyên ngành. Có những lúc cứ một đoạn phố lại thấy có cửa hàng cho thuê băng đĩa; chúng biến mất cũng nhanh như khi xuất hiện lúc cách giải trí của con người thay đổi. Đợt dịch chuyển từ mua sắm ở phố chợ lên sàn điện tử sẽ kéo theo một thời gian đô thị hoang vắng; sau đó người ta sẽ nghĩ ra những công năng mới cho mặt tiền đô thị. Vấn đề là cần có giải pháp cho thời gian chuyển đổi sao cho mỹ quan đô thị không bị ảnh hưởng như hiện nay.
TBKTSG